Νότα Κυμοθόη* "Περί ομορφιάς" Δοκίμιο
Η ΟΜΟΡΦΙΑ, την οποία έχει μια ανθρώπινη ψυχή, είναι δύσκολο ν΄ αποτυπωθεί σε μια ψυχρή ύλη, όπως είναι το μάρμαρο. Οι πρόγονοί μου, οι αρχαίοι Έλληνες, οι σπουδαίοι αυτοί καλλιτέχνες, κατόρθωσαν το ακατόρθωτο επίτευγμα. Πήραν ως ύλη την πέτρα, δηλαδή το μάρμαρο το λευκό και σε αυτό σμίλεψαν την ομορφιά και την αρμονία της μορφής, που ήθελαν να παρουσιάσουν. Στο μάρμαρο, λοιπόν, δίχως να υποσκάπτουν την αίσθηση της ισορροπίας στη μορφή οπού εργάζονταν για να παρουσιάσουν, κατορθώνουν και εισάγουν στα έργα οπού σμιλεύουν, την ομορφιά της μορφής, αλλά με ανεπαίσθητες ασυμμετρίες και πετυχαίνουν να τα καταστήσουν ζωντανά. Η ομορφιά όλων των αρχαίων ελληνικών αγαλμάτων αλλά και όλων των γλυπτών έχουν έναν δυνατό παλμό. Κι αυτός ο παλμός εξαφανίζει την ψυχρότητα του υλικού, δηλαδή του μαρμάρου, που δεν είναι ψυχρή πλέον αυτή η ύλη, αντίθετα έχει παλμό και ποικιλία. Το κατορθώνουν αυτό, γιατί έχουν την αίσθηση της ομορφιάς ολοκληρωμένη μέσα τους. Αυτός είναι ο κόσμος τους. Η ομορφιά, η οποία δεν απέχει από το θείον, δηλαδή τη θεϊκή μορφή οπού σμιλεύουν.
Κι αυτή η αρμονία αποτυπώνεται στα έργα τους, αφήνοντας παρακαταθήκη αιώνια τη χάρη και την αρμονία κι ομορφιά της μορφής μια Κόρης ή ενός Κούρου. Αλλά στην παρουσίαση μιας θεϊκής οντότητας εργάζονται με πολύ κόπο για να δώσουν το τελικό αποτέλεσμα της θεϊκής μορφής του Ζηνός, της Αθηνάς, του Απόλλωνος, της Ήρας, του Ποσειδώνα, της Αφροδίτης, του Άρη, του Ασκληπιού, της Δήμητρας, του Διονύσου, της Αρτέμιδος, του Ηφαίστου, του Ερμή, της Εστίας, του ημίθεου Ηρακλή, των Νυμφών και των Μουσών...
Κι ενώ δεν αποτυπώνεται μόνον η θεϊκή μορφή του αρχαίου Θεού, αλλά η ομορφιά της θεϊκής του μορφής, του θεϊκού του Πνεύματος, δίχως το οποίο, δεν μπορεί ο κάθε πιστός αντικρίζοντας την παράσταση σε μάρμαρο ενός αρχαίου Θεού, να λάβει τη θεραπεία, όπου αναζητά ή το ευεργέτημα. Ο άνθρωπος οπού έχει αρμονία με τον εαυτό του κι έχει κατορθώσει με τα μάτια της ψυχής του να μπορεί να σμιλεύει αυτήν την αρμονία κι ομορφιά στο μάρμαρο, έχει υπερβεί τη φυσική του μορφή και βλέπει όσα τα μάτια των άλλων δεν μπορούν να δουν. Το ζητούμενο δηλαδή είναι η αρμονία της ομορφιάς σε ισορροπία.
Το ίδιο συμβαίνει και σε όσους δουλεύουν το μέταλλο ή το ξύλο. Αν δεν έχουν μέσα τους την αρμονία δεν κατορθώνουν το επιθυμητό αποτέλεσμα...
Η ομορφιά είναι το ζητούμενο, αυτό οπού πασχίζει ν΄αποκτήσει ο άνθρωπος με τις πράξεις του κορμιού του, να γευτεί δηλαδή με τις αισθήσεις του. Άλλοτε είναι κατορθωτό κι άλλοτε όχι κι αυτή η απόκτηση της αισθησιακής ομορφιάς είναι στιγμιαία. Εναποθέτει το ενδιαφέρον σε αυτό, όμως αυτό κινείται και δεν είναι πάντα σταθερό. Όπως η μορφή του καθενός, αυτήν όπου βλέπει στον καθρέφτη του, ποτέ, μα ποτέ δεν είναι η ίδια, κι ας είναι η ίδια...
Η ομορφιά της ψυχής αγγίζει την τελειότητα του Θεού, ομοιάζει με το θείον, αυτήν την αιώνια πραότητα, η οποία είναι αμετάβλητος, κι αυτό είναι το ζητούμενο, μιας αρμονικής ισορροπίας ψυχής και σώματος, σ΄ένα "νιρβάνα" σταθερό.
Η ομορφιά υπάρχει μέσα σε κάθε ψυχή κι αν κάποιος ασκηθεί θα κατορθώσει να την κατακτήσει κι είναι αυτή, οπού εκπέμπει το βλέμμα του, αυτή, όπου μόνον αυτή, βλέπουν τα φυσικά του μάτια...
* Νότα Κυμοθόη: Λογοτέχνης και ζωγράφος